Alkoholizm jest chorobą wyniszczającą zarówno ciało jak i psychikę. Przychodzi najczęściej niezauważalnie, bardzo łatwo jest przegapić moment, kiedy popularna używka staje się problemem. Kiedy już raz przekroczy się tę granicę, powrót do trzeźwości nie jest łatwy. Jeszcze trudniejsze bywa utrzymanie się w niej. Co może pomóc trzeźwiejącemu alkoholikowi?
Kilka słów o programie HALT
Osiągnięcie stanu trzeźwości i utrzymanie go, wymaga ogromnej siły woli i determinacji, które bywają poza zasięgiem przeciętnego człowieka. Zwłaszcza w przypadkach, gdy nałóg trwał latami. Wychodzenie z choroby alkoholowej jest wspierane filozofią trzeźwości, której częścią jest program HALT. Jego nazwa wprawdzie jest akronimem, ale zarazem znaczy w języku niemieckim STOP. Jest on w istocie zaleceniem unikania czynników, które mogą przyczynić się do obudzenia głodu alkoholowego. To właśnie inicjały angielskich wyrazów będących nazwami tych czynników, składają się na nazwę programu.
HALT — co oznacza ten skrót?
Nazwa programu HALT, pochodzi od czterech angielskich wyrazów, oznaczających stany będące czynnikami ryzyka, których powinien unikać trzeźwiejący, bądź pozostający w trzeźwości alkoholik. Słowa te to:
- Hungry, czyli głodny,
- Angry – rozgniewany,
- Lonely – samotny,
- Tired – zmęczony.
Każdy z tych stanów – głód, gniew, zmęczenie i samotność dotyka od czasu do czasu każdego z nas. W przypadku osoby uzależnionej nasilenie choćby jednego z nich bądź jego utrzymywanie przez dłuższy czas może sprawić, że z pozoru zwykła, codzienna przypadłość stanie się zapalnikiem aktywującym bombę mogącą zburzyć kruchą równowagę trzeźwości. Dlaczego akurat te trzy stany mogą być tak niebezpieczne dla osoby pragnącej wytrwać w trzeźwości? Przyjrzyjmy się po kolei każdemu z nich, aby uzyskać odpowiedź.
Hungry – dlaczego alkoholik powinien unikać głodu?
Choć bycie głodnym w tym kontekście kojarzy nam się przede wszystkim z głodem alkoholowym, zalecenie programu HALT dotyczy zwykłego uczucia głodu, którego doświadcza każdy z nas. Badania i obserwacje dowodzą, że gdy organizm domaga się pożywienia, w przypadku alkoholików wzmaga się również głód alkoholowy. Dlatego właśnie alkoholik powinien unikać dłuższego pozostawania bez posiłku. Warto zawsze mieć przy sobie kanapkę, lub cos słodkiego, by w krytycznym momencie mieć po co sięgnąć. Unikamy w ten sposób pokusy zaspokojenia głodu w inny szybki sposób – za pomocą alkoholu.
Angry – dlaczego alkohol jest tak kuszący kiedy jesteś zły?
Złość, stan rozgniewania to kolejny ze stanów, które mogą potęgować pokusę sięgnięcia po kieliszek. Alkoholik kojarzy stan upojenia z doskonałym sposobem na szybkie odprężenie – choćby tylko chwilowe. Choć żyjąc wśród innych ludzi rozdrażnienia nie sposób czasami uniknąć, osoby uzależnione powinny bardziej niż inni unikać sytuacji stresowych. Jest wiele sposobów na wyciszenie – warto popracować nad własnym i stosować go w każdej sytuacji, kiedy czujemy, że zaczyna narastać niezdrowe napięcie.
Lonely – samotność jako odwieczny wróg trzeźwości
Picie w samotności i z samotności jest zjawiskiem na tyle dobrze znanym, że powstają o nim piosenki, książki i wiele przygnębiających filmów z niewesołym zakończeniem. Alkohol personifikowany jest jako przyjaciel i wierny towarzysz w smutku. Nie jest więc niczym odkrywczym stwierdzenie, że powinniśmy unikać uczucia samotności. Dla trzeźwiejących alkoholików szczególnie ważna jest możliwość zwrócenia się do życzliwej osoby w krytycznym momencie. Niemniej ważne jest nie pozostawianie go samemu sobie przez osoby bliskie. Czasem alkoholicy, sfrustrowani i zniechęceni trudami walki o trzeźwość sami unikają towarzystwa będąc przekonani, że nikt ich nie rozumie. Nie wolno ich wtedy pozostawiać sam na sam z problemami, bo oznacza to w bliższej lub dalszej perspektywie sam na sam z kieliszkiem.
Tired – zmęczenie fizyczne i psychiczne, czy można go uniknąć?
Oczywiście nie – każdy czasem bywa zmęczony. Ważne, by nie pozostawać w tym stanie zbyt długo. Alkohol na krótko daje uczucie złudnej lekkości i odprężenia, łatwo jest więc ulec pokusie, gdy uczucie zmęczenia trwa zbyt długo, lub pojawia się zbyt często. Warto zadbać o odpowiednią ilość snu, a nade wszystko unikać podejmowania się zbyt wielu zadań jednocześnie. To bywa trudne, ale nie jest niewykonalne, a dla wytrwania w trzeźwości z pewnością warto jest podjąć wyzwanie.
Jak widzimy, założenia programu HALT nie są skomplikowane. Warto o nich pamiętać, zwłaszcza że doświadczenia wielu trzeźwych alkoholików dowodzą ich skuteczności.